De stationsomgeving van Rijen ondergaat de komende jaren een ingrijpende verandering die naar verwachting in 2030 gereed is. Niet alleen maakt de spoorwegovergang plaats voor een spoortunnel, ook het station zelf en de omliggende straten krijgen een totaal andere aanblik. De tunnel is alleen toegankelijk voor langzaam verkeer, dus automobilisten en ook de brandweer moeten voor een andere route kiezen. Gelukkig wordt er assistentie verleend door de brandweer van de vliegbasis. De perrons zijn in de toekomst bereikbaar via trappen en liften en aan de zuidzijde van de station komt evenals aan de noordzijde een fietsenstalling. Deze en meerdere plannen konden op donderdag 15 mei worden bestudeerd in de raadzaal van het gemeentehuis in Rijen.

Door Brigitte Laurijsen

Voor de presentatie van de plannen was veel belangstelling. Volgens Yvonne van den Nieuwenhuizen (Projectcommunicatie gemeente), die iedereen bij binnenkomst van harte welkom heette, waren tijdens de inloopbijeenkomst van donderdagmiddag naar schatting zo’n 100 mensen aanwezig. Donderdagavond kwamen circa 80 geïnteresseerden naar het gemeentehuis. Onder hen waren allerlei betrokkenen. Daarbij valt te denken aan omwonenden en reizigers, maar ook aan andere inwoners van de gemeente Gilze en Rijen die met eigen ogen wilden zien hoe de spoortunnel en de stationslocatie er daadwerkelijk uit gaan zien. Zij konden ook vragen stellen, zowel aan vertegenwoordigers van de gemeente als van het ontwerpteam en ProRail.

Landschapsarchitect

De ideeën over de komst, de inrichting en de omgeving van de spoortunnel waren de afgelopen jaren verdeeld. Een tunnel zou weliswaar voor veiligheid en doorstroming zorgen, maar ook hinder veroorzaken. En zou die tunnel wel echt veilig zijn als er sprake was van een auto-te-gast-route? Uiteindelijk werd besloten de opdracht te geven voor het ontwerp van een langzaam-verkeertunnel in een groene omgeving. Landschapsarchitect André Houtman van het ontwerpteam, sinds zeven jaar bij het project betrokken, ging aan de slag. Hij straalde donderdag van oor tot oor en ook Bart-Jan Kouwenhoven, programmamanager Spoorzone Rijen, keek zeer tevreden.

De toekomstplannen konden zowel op papier als op beeldschermen worden bekeken. Die beeldschermen gaven een virtuele inkijk waarbij het leek alsof er door de tunnel en over de diverse andere weggedeelten werd gereden of gelopen. Wie de plannen bekeek, zag een totaal andere omgeving dan de huidige inrichting van het gebied. De tunnel, die uit een ruim voetpad en een tweerichtingsfietspad bestaat, is bereikbaar via trappen en liften. Die liften bieden ook toegang tot de perrons. Wie het perron aan de zuidzijde vanaf de noordkant wil bereiken, kan dat in de toekomst overigens alleen door via de tunnel te gaan.

Langzaam verkeer

Een spoortunnel voor langzaam verkeer dus. Niet alleen voor voetgangers en fietsers, maar ook – dat klinkt misschien logisch – voor mensen met een beperking. Te denken valt daarbij aan rolstoelers en weggebruikers met een visuele handicap. Voor blinden en slechtzienden komt er een speciale strook. De liften zijn uiteraard geschikt voor mensen met een rolstoel of anderen die minder mobiel zijn, maar ook bij de bouw van de tunnel zelf is hierover gedacht. Die tunnel krijgt namelijk een hellingspercentage van 4 procent, zo bleek donderdagavond het antwoord op de vraag van een aanwezige omwonende.

Behalve omwonenden waren nog veel meer geïnteresseerden aanwezig die de afgelopen tijd nauw betrokken waren bij de totstandkoming van de plannen. Omgevingsmanager Nathalie van Baardwijk – Touw vertelde dat overleg is gevoerd met diverse werkgroepen, waaronder de werkgroep Stationsstraat, de werkgroep Spoorlaan Zuid, de werkgroep Stationsplein, de werkgroep Verkeer, de werkgroep Bedrijven in de Spoorzone, de werkgroep Militaire wijk en Grote Spie en de werkgroep Julianastraat en Kleine Spie. Ook met de NLGR is gesproken. Kortom, heel veel verschillende werkgroepen. Voor ieder van hen hebben de plannen gevolgen. Een concreet voorbeeld daarvan is de sloop van diverse woningen die in de tweede helft van 2025 plaats zal vinden. De voormalige bewoners hebben inmiddels een andere woning gevonden.

Planning

Tijdens de inloopbijeenkomsten die donderdag plaats vonden, konden vragen worden gesteld en dat gebeurde dan ook. Een van die vragen: ,,Wanneer is de tunnel klaar?” Het antwoord op deze vraag werd gegeven, maar het was ook te vinden op de papieren ‘Mijlpalenplanning Spoorzone Rijen’ die in de raadzaal van het gemeentehuis hing. Verwacht wordt dat de onderdoorgang eind 2029 wordt geopend. Mireille Arntz, projectmanager van ProRail: ,,Wij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering, maar ik kijk het meest naar dat moment uit”. In 2030 is het tijd voor de afbouw van de stationsomgeving en de omliggende wegen. Voor het zo ver is, vindt de aanbesteding plaats en worden kabels en leidingen verlegd, waarna in de zomer van 2027 met de bouw van de onderdoorgang kan worden begonnen.

De definitieve plannen mogen dan klaar zijn, de officiële besluitvorming moet nog worden genomen. Het college van B&W., waaronder de donderdag overduidelijk tevreden en zelfs trotse betrokken wethouder Merijn Scheifes, heeft de gemeenteraad gevraagd om de opdracht te geven en de uitvoering van het bouwproject te starten. Die gemeenteraad vergadert op donderdag 12 juni 2025 over het raadsvoorstel. Als de opdracht wordt verleend, bestaan de eerste werkzaamheden uit de sloop van de woningen aan de Julianastraat in Rijen. Die woningen maken plaats om de onderdoorgang aan te kunnen leggen en een werkterrein in te richten. Daarna staat niets de aanleg van deze spoortunnel, waarvan het initiatief al bijna 20 jaar geleden ontstond, meer in de weg.